دکتور اناهیتا راتب زاد، مبارز وطنپرست و انقلابیی بی بدیل وطن

بمناسبت 80مین سالگرد تولد این مادرگرامی،نوشتۀ سابقه امرا مجدداًنشر میکنم. ایکاش مدعیان بزرگی ورهبری امروز ،حداقل دین اخلاقی وانسانی شان را دربرابر این گرانمایه زن مبارز وانقلابی بی ترس وفداکار وطن وجنبش انقلابی مردم ومبارزات حق طلبانه وآزادیخواهانۀ زنان افغانستان،ادامیکردند واین شخصی بزرگ واستثنایی وطن وحزب مارا قصداً وبا کل بیرحمی به انزوا وحاشیه نمی راندند.

بدون شک براساس قانون تغییر وتکامل درعرصه های سیاسی واجتماعی،هزاران زن مبارز،باشهامت،سخنور وفداکار عرض اندام خواهند کرد، ولی جایگاه اناهیتا راتب زادرا هرگز تصاحب کرده نخواهند توانست.زیرا،او درتاریک ترین لحظات تاریخی وچیره بودن دژخیمان چند رنگ برمقدرات سیاسی وروحی مردم ما، پرچم نبرد را بدوش کشید واز حبس ، زندان،زخمی شدن واتهامات رذیلانۀ دشمنان ودوستان نامرد ونا انسان نهراسیدوباین ترتیب دردل تاریخ وروان مبارزین ومشتاقان راه آزادی انسانهای زحمتکش وبخصوص زنان آزادیخواه،جاودانه جاگرفت.

به گل گشت جوانان**یادمارازنده دارید ای رفیقان** که ما درظلمت شب**زیر بال وحشیی خفاش وخون آشام** نشاندیم این نگین صبح روشن را-----------------درمورد شخصیتهایی مثل داکتر اناهیتای راتب زاد مصداقیت پیدا میکند.

 

دکتور اناهیتا راتب زاد

 مادرگرامی! با کل اخلاص ، سالگرد تولدتان را تبریک میگوئیم ،طول عمر توأم با صحتمندی ومؤفقیت برای تان آرزومیکنیم 

****************************************************

  جلیل پرشور

هر انسان وارد به مسايل وانكشافات سياسی بعد نيمه ً دوم قرن بيستم در افغانستان ، بخوبی ميداند كه كمتر تحول وتغييری در موارد سياسی اتفاق افتاده است كه نقش اثرمند، روشن و يا رهبری كنندهً حزب دموكراتيك خلق افغانستان ، در آن ديده نشود.

يكی ازين عرصه ها، مبارزهً زنان وطن ما در قطار زنان جهان درجهت كسب آزادی های دموكراتيك وكاملا ًمشروعيست كه زنان به حيث نيمی از پيكر جامعه ، گهواره دار تمدن بشری وعامل تغييرات علمی ، اقتصادی، سياسی وفرهنگی جامعه از طريق تربيه نمودن تمامی دانشمندان وفلاسفه در دامان پرعطوفت شان وتسليم نمودن آنها بجامعهً بشری ميباشد.همه بخوبی ميدانيم كه حقوق زن در افغانستان ، بعد تحولات شتابزده وكاپی كاری دورهً امير امان الله خان در امر رولچی و آزادی اجباری زنان ‍ كه در ماهيت ،هدفی جز ترقی وتعالی وطن وتساوی حقوق مردم را درقبال خودنداشت ، بوسيله ً حكومت های برخوردار از حمايت متحجرين قشری ، اربابان فيودال دشمن آزادی زنان ،روحانيون درباری چند زنهً زن ستيزوساير حلقات عقبگرای مذهبی وحكومتی باهم در ايتلاف، كاملا ً نادیده گرفته شده وهر حركت وشعاری را در اين مورد بيرحمانه سركوب كردند.

بعد، سالهای چهل شمسی وپابپای تغييرات حد اقل دموكراتيك آن وقت كه خود نتيجهً فشار مردم ، نيروهای وطن پرست داخلی وفشار افكار عامه ً جهانی از جمله سازمان ملل متحد وسازمانهای مدافع حقوق وآزادی های مشروع ودموكراتيك مردم افغانستان بود ، مبارزه ومقاومت مردم از يكسو وارتقای سطح مطالبات سياسی واقتصادی شان از سوی ديگر ،زمينه ساز وبستر مساعدی برای رويش افكار وعقايد ترقيخواهانه، وطن پرستانه ومترقی ضد ارتجاعی ، ضد استبدادی ، ضد امپرياليستی وضد ارتجاع سياه گرديد واحزاب وگروه های چپی ودموكراتيك ، يكی پی ديگر سربلند كردند وقوام يافتند ومردم را دور خود جمع نمودند.

حزب دموكراتيك خلق افغانستان كه بعد سركوب های خونين نهضت ها وحركتهای مشروطيت اول ، دوم وسوم وبعد به غُل وزنجير كشيده شدن هزاران وطن پرست پاكباز وپاك دل ، دردوره های استبدادی نادرشاهی وهاشم خانی، بحيث ادامه دهندهً راه ورسم آن قهرمانان ملی وطن پرست ، سربلند نموده بود ، ازهمان ماه های اول موجوديت وفعاليت سياسی اش بخاطر محو ظلم ، استبداد ، تبعيض وامتيازات بزرگ طبقاتی وخاندانی، پرچم مبارزه ومخالفت را عليه دولت شاهی كه مدافع اقشار ستمگر جامعه بود ، بدوش كشيده بود برای سعادتمند شدن توده های خلق وترقی وطن،به مشاركت زنان در اين مبارزه اهميت جدی وحياتی قايل بود واز همين رو بيدار سازی ، تشكل ومشاركت زنان ومادران وطن را در نبرد ضد استبدادی وضد ارتجاعی ، دردستور كار جدی حزبی ووطن پرستانهً خود قرار داد.

حزب ما ، به حيث حزب وآرمانيكه برای زنان عين حقوقی را قايل بود كه مردان ازآن بهره مند بودند ، غرض متشكل ساختن زنان، در ماه جوزای ( 1344 ) سازمان دموكراتيك زنان افغانستان را درتحت رهبری دكتورس اناهيتا ( راتب زاد )مبارز زن وطن پرست و انقلابی مشهور وطن ، تاسيس وفعال ساخت .

طوريكه در اول اشاره كرديم كه نقش حزب ما وس.د.ز.ا.دربيداری وتشكل زنان مثل آفتاب روشن است ، اين هم حقيقت دارد كه اين حزب دموكراتيك خلق افغانستان وسازمان دموكراتيك زنان افغنستان بودند كه روز هشتم ماه مارچ ( روز بين المللی زنان جهان) را در افغانستان معرفی وهمه ساله آن را گرامی داشته ودرطی محافل شاندار درمركز وولايات كشورتجليل كردند.

وقتی از سازمان دموكراتيك زنان افغانستان ، اين محل تجمع وتشكل بهترين زنان رزمنده ووطن پرست وطن ياد آوری ميكنيم ، خواهی نخواهی بانام ،زحمات وتلاشهای توام با فداكاريها وجانبازيهای رفيق دكتورس اناهيتا راتب زاد ، سابق عضو بيوروری سياسی حزب ، رييس سازمان دموكراتيك زنان افغانستان ورييس سازمان صلح ، دوستی وهمبستگی ج.د.ا، برميخوريم . چون تلاشها وزحمات فراوان ايشان ، در سمت وسو يافتن مبارزات وفعاليتهای مختلفهً زنان ودختران مبارز وعدالت خواه افغانستان نقش جدی واثرمندانهً خودرا ايفا نموده است ونام زنان حماسه آفرين ديروز ومبارزهً زنان در راه كسب تساوی حقوق بامردان وتلاش های شان بخاطر تامين عدالت اجتماعی ونابودی فقر وظلم ودفاع از برابری انسانها ، با نام حزب ما ، با نام سازمان دموكراتيك زنان افغانستان وبا نام دكتور اناهيتا راتب زاد ، گره خورده است.

بنا ً ، بجا ميدانم كه مكث كوتاهی بر زنده گی زنی انداخته شود كه انا هيتا نام دارد ، راتب زاد تخلص ميكند واكثر حزبيها ، اورا مادر خطاب ميكردند وخطاب ميكنند.

من سالها قبل اين مطالب را در مورد داكتر صاحب شنيده بودم واكنون كه قسمتهای وسيع آن داستان فراموشم شده است ، باقيمانده را برای آن می نويسم كه از يكطرف دين كوچكی را مبنی بر اخلاصم به ايشان انجام داده باشم وازطرفی ميترسم بقيهً قصه ناگفته باقی نماند ، يا فراموشم شود ويا من مجال گفتن وقصه كردن را پيدا نكنم.
« ميگويند، سالها قبل شخصيت فرهنگی ای در كابل زنده گی ميكرد كه اورا، احمد راتب ( باقی ) ميگفتند . اوشخصيتی بوده دارای فرهنگ عالی ، فهم وبينش بالای سياسی وخواهر زاده ميشده ، برای محمود طرزی زيرا مادر راتب خان ، عمهً ملكه ثريا ، خانم امير امان الله خان بوده است. احمد راتب ( باقی )، اخباری بنام ( نسيم سحر )را نشر ميكرد كه دارای افكار وعقايد وطن پرستانه بود. ( نسيم سحر ) فقط سيزده شماره منتشر شد وبعدا ً توقيف گرديد.

 استبداد هاشم خانی، با دستان خون آلود ،گلوی احمد راتب پدر داكتر اناهيتا را نيزفشرد وبعد ربوده شدنش به وسيلهً پوليس حكومت شاهی ، تا امروز كسی نميداند كه در كجا وچطور نابود گرديد ودفن خاك شد.

 ميگويند او قبلاً با دختری ازدواج نموده بود كه ( زليخا ) نام داشت واز پنجشير بود ، ووقتی خانمش باردار ميگردد، اورا به گلدره ً كابل ميفرستد وچندی بعد صاحب دختری ميشود كه نامش را( اناهيتا )ميگذارند . مادراناهيتا،بعد از آنكه نوزادش چهل روزه ميشود به كابل برميگردد.

از شادروان ،احمد راتب باقی ،شخصيتی كه بوسيلهً استبداد مفقود الاثر گرديد ، دوفرزند بنامهای اناهيتا راتب زاد واحمد جواد راتب ،باقی مانده است. شحص دكتور اناهيتا راتب زاد كه در هنگام سر به نيست شدن پدر شان ، يكنيم ساله بودند ، چهره ً پدر شان را بخاطر ندارند .

اناهيتای كوچك رابا مادرش ، بخانهً مامايش محمد رسول بوت دوز می برندكه در زير مخزن آب نو آباد ده افغانان كابل واقع شده بود . خود محمد رسول بوت دوز در خيابان دوكان بوت دوزی داشت و از طريق بوت دوزی مخارج زنده گی فاميلش را تهيه ميكرد . ميگويند رسول بوت دوز ، شخص نهايت رووف ومهربان بودوخصوصيت های مردانگی وگذشت داشت وخواهر وخواهر زاده اش را با مهر ومحبت فراوان قدر ميكردواساسا ً اناهيتاييكه بعدا ً دكتورس اناهيتا راتب زاد شد ،درخانهً مامای بوت دوزش بزرگ شد ورشد يافت.

اناهيتا ، درچنين فضا وشرايطی رشد ميكند ، بزرگ ميشود وتحصيل ميكند وبه سياست رو ميآورد. او با داشتن سابقهً مبارزه ً پدری ، بعد ناپديد شدن پدر وتماشای محيط ترس ورعب ، خيانت وظلم ، تبعيض وبيداد وعقب مانده گی وتحقير مردم بوسيله ً ستمگران حكومتی وغير حكومتی ، راه مبارزه را در پيش ميگيرد ودر اين راه مقدس ، نامش را مصداقيت ميبخشد وبه الگوی پايداری واستقامت ، مبارزه وتسليم ناپذيری دربرابر سلطنت ، ارتجاع ، امپرياليزم وارتجاع سياه مبدل ميگردد وپرچم مبارزه ًعدالت خواهی برای وطن را با درفش طلب برابری حقوق زنان با مردان در كليه عرصه های زنده گی يكی ميسازد وبدوش ميكشد وباثر آن زحمات ومشقات در جمله ً زنان مبارز ونامدار جهان جاميگيرد وحرمت ميشود.

اگر با ديد ی بدون تعصب های كور قومی ، زبانی وگروهی به مسايل افغانستان ، مبارزات زنها ونقش زنان مبارز نگاه كنيم ، نقش واثر بزرگی را كه دكتورس اناهيتا راتبزاد ، درامر بيداری ، تشكل ودفاع از حقوق زنان ، ادا نموده است خيلی بزرگ ودرخشان می يابيم .ازطرفی اگر ما بنابر خصوصيتهای خاص افغانی ما كه غير خودما ديگران را تحمل نميتوانيم، منكر نقش ومقام جهانی داكتر اناهيتا راتبزاد گرديم ، جهان با ما همراهی نخواهد كرد ونام ايشان را كه امروز در قطار بزرگترين زنان جهان ثبت تاريخ تحولات قرن بيستم ساخته است، باثر مخالفتهای این وآن ، از حافظهً خود حذف نخواهد كرد.

داكتر اناهيتا، مبارز زن كم نظير وطن ما ست كه تمام زنده گی خودرا وقف مبارزه برضد بيعدالتيها ونابرابريهای قومی ،زبانی و جنسی نموده وبارها مورد تهديد قرار گرفته وحتا در سال 1345 بوسيلهً نماينده گان سلطنت وارتجاع راست افراطی درداخل پارلمان وقت كه خود ايشان نيز نمايندهً مردم كابل بودند ، تا سرحد مرگ مورد لت وكوب وحشيانه قرار گرفتند . اما يك لحظه از دفاع مظلومان ومحكومان وطنش وجهان دست بردار نشده با ايمان واخلاص نسبت به انسانهای زحمت كش وشريف، هنوز برای فردای باسعادت برای همه انسانها مبارزه ميكند وميرزمد.»
دراين روز ( هشتم ماه مارچ ) روز همبستگی وجشن سراسری زنان جهان كه زمانی شخص داكتر اناهيتا راتب زاد ، يكی از چهره های اساسی معرف اين روز دروطن ما بودند وبا بيانيه های حماسی شان هزاران زن ودختر شيفته ً آزادی وتساوی حقوق انسان ها را بوجد واحساس ميآوردند وتشويق ميكردند ولی اكنون متاسفانه در شرايط دوری ازوطن ، درحالت مهاجرت ومشكلات مريضی بسر ميبرند، ما از روی صدق واخلاص بسراغ شان ميرویم وجشن همبستگی زنان جهان را كه خودشان وهمراهان متعدد شان در شكل گيری وماندگار شدن آن نقش خودرا ايفا نموده اند ، برای شان صميمانه تبريك ميگوييم وصحتمندی وطول عمر ايشان وهزاران مادر وخواهر مبارز ديگر وهمه ً مادران وخواهران وطن مان را آرزو مينماييم.

مادران وخواهران مبارز وهمسنگر !

جشن تان مبارك وآيندهً درخشان نصيب تان باد !

بياييد با فشرده ساختن صفوف خود تان ، با گرم جوشيها ومحبتهای وطن پرستانه ً ديروز تان ، در سرو سامان دادن مجدد به وضع آشفته ودرهم وبرهم خانهً مشترك پدری مان كه شما كمتر ازهيچ عضو ديگر اين خانواده ، نقش اثرمند تان را ادا نكرده ايد،داخل اقدام شويد واجازه ندهيد كه حاصل دردها ، رنجها ، تلاشها ومبارزات قهرمانانهً توام با ايثار وفداكاری كم نظير همهً ما ، باثر بی توجهی وغفلت های غير قابل عفو نيست ونابود گرددوچيزی جز آه وحسرت بما بارث باقی نماند.

 پيروز باد آزادی وتساوی حقوق انسان در همه امور زنده گی اجتماعی